حقوق خانواده 

 طلاق عاطفي ، رويدادي خاموش كه هيچگاه ثبت نمي شود

مدتهاست كه فرصتي براي حرف زدن با يكديگر را در برنامه روزانه شان نمي گنجانند و هيچ حرف مشتركي جز امور بچه ها و مسائل اقتصادي و ساير مسايل روزمره ندارند.
سالهاست كه درباره احساساتشان نه با هم صحبت كرده و نسبت به ميزان علاقه و محبت به هم ديگر بيگانه هستند و هيچ كدام نمي داند ديگري چه دوست دارد و از چه چيزي خوشحال مي شود!
زندگي مشترك تنها ظاهر آن در زندگي نمود دارد و در اصل زوجها بدور از هم بوده و در واقع به اجبار بر سر مسائل مختلف زندگي با هم صحبت مي كنند.
زندگي به روزهاي عادي تبديل شده است، زندگي كه در ذهن هر كدام از زوجها رويايي بود از عشق و محبت و با هم بودن و عشق ورزيدن به يكديگر و زيباترين لحظات را با يكديگر رقم زدن و معنا گرفتن با بودن در كنار هم.
اما رفته رفته و ندانسته از يكديگر فاصله گرفته اند و روز به روز اين فاصله بيشتر و بيشتر مي شو تا جايي كه حتي ازدواجشان را نيز از ياد مي برند.
اما اگر كمي تامل كنند بدون شك خواهند فهميد منشا و سرآغاز اين همه بي عاطفگي از چند مشاجره بر سر مسائل ريز و كوچك آغاز شد و الان با بي تفاوتي نسبت به همديگر به مقوله اي بالاتر از مشاجره كه طلاق عاطفي ناميده مي شود تبديل شده است.
يكي از مهمترين انواع طلاق، طلاق عاطفي است، رويدادي كه در هيچ جا ثبت نمي شود و نمود عيني ندارد اما خطرناكترين نوع طلاق است كه ممكن است تا جدايي هميشگي و طلاق ثبتي رشد كند.
متاسفانه اين نوع طلاق بيشتر در خانواده هايي كه به علت مسائل سنتي و عقايد خاص و برخي باورهاي نادرست و نگرشهاي منفي را دارند شكل مي گيرد.
در اين شرايط نگران كننده و آسيب زا علاوه بر وارد شدن ضربه هاي روحي و رواني به زوجها زنان به دليل عواطف و احساساتشان بيشتر در معرض آسيب روحي قرار دارند.
در اين موقعيت زوجها بنا به دلايل مختلف تن به ادامه زندگي مي دهند.
 طلاق عاطفي سرچشمه ساير طلاق ها
كارشناس واحد طلاق معاونت امور اجتماعي بهزيستي ايلام در اين خصوص مي گويد: امروزه با توجه به تنوع زندگي در سطح دنيا و به تناسب موقعيتهاي جغرافيايي و فرهنگهاي خاص هر كشور طلاقهاي متفاوتي پيش روي جامعه شناسان، آسيب شناسان و عالمان رشته هاي اجتماعي قرار دارد.
زهره شوهاني افزود: اين مسئله به تناسب تفاوت نوع، درجه و ميزان جدايي زن و مرد بوده كه اين طلاقها را مي توان به شش بخش طلاق عاطفي، طلاق قانوني، طلاق اقتصادي، طلاق هماهنگي ميان والدين، طلاق اجتماعي و طلاق رواني تقسيم كرد.
وي با بيان اينكه طلاق عاطفي سرچشمه انواع ديگر طلاق است گفت: از ميان شش طلاقي كه اتفاق مي افتد طلاقهاي رديف سه تا شش بيشتر گريبان زن را مي گيرد و آسيب پذيري زنان در اين سه مورد بيشتر از مرد است.
وي افزود: در جامعه ايران اگر با آمارهاي طلاق مواجه ميشويم در كنار آن آماري بزرگتر اما كشف نشده به طلاق عاطفي اختصاص دارد.
وي با بيان اينكه حدود دو برابر آمار طلاقهاي قانوني به طلاقهاي عاطفي اختصاص دارد گفت: در اين نوع طلاق زندگي ها خاموش و خانوده ها توخالي هستند كه زن و مرد در كنار هم به سردي زندگي كرده و هيچگاه تقاضاي طلاق قانوني نمي كنند.
اين كارشناس با بيان اينكه علت تداوم زندگي هاي سرد و خاموش به باورها و ارزشهاي فرهنگي جامعه باز مي گردد گفت: در يك خانوده توخالي اعضاي آن به زندگي با يكديگر ادامه مي دهند ولي از روابط و كنش متقابل با يكديگر و از حمايت يكديگر محروم هستند.
وي در پاسخ به اينكه چگونه يك خانواده دچار از هم گسيختگي نقش ها شده و با تنش روبه رو مي شود ، گفت: كنشهاي خانودگي توخالي داراي كارايي نيست.
وي ادامه داد: خانوده تو خالي مبتلا به طلاق عاطفي يا زندگي خاموش بين زوجين است و چه بسا تنش هايي كه در خانوده هاي امروزي در جامعه ايران وجود دارد ناشي از ناهمگوني در نگرش و ارزش بين دو نسل باشد.
به عقيده شوهاني، اين ناهمگوني ها، اضطراب فرهنگي را دامن مي زند و در يك فضاي اضطراب آلود كه وجود رفتارهاي عاشقانه منطقي به نظر نمي رسد يك نسل كه نسل كهنه باشد اصرار بر حفظ اعتبار ارزشهاي فرهنگي گذشته را دارد و با هرگونه بازانديشي مخالف است و نسل ديگر كه علاقه مند به فرهنگ نو است تمايل دارد در باورها، ارزشها و نگرش هاي فرهنگ سنتي بازانديشي صورت پذيرد.
وي يادآور شد: از مجموع 100 پرونده اي كه براي طلاق به اين مركز ارجاع شده 80درصد دچار طلاق عاطفي بوده و با مشكل عاطفي مواجه بوده اند.
 نداشتن مهارت زندگي عامل دامن زننده به طلاق عاطفي
مسئول مركز اورژانس اجتماعي بهزيستي ايلام در اين خصوص گفت: متاسفانه برخي از زنان و مردان قدرت سازگاري بين يكديگر را نداشته و به دليل داشتن دو نوع سليقه متفاوت سعي دارند نظرات خود را بر يكديگر تحميل كنند.
شهرزاد آرمده افزود: متاسفانه در اين خانوده ها ارتباط رفتاري زناشويي ضعيف بوده و در بيان گفتمان ها با مشكل مواجه هستند.
وي گفت: بيشتر زوجهايي كه با طلاق عاطفي مواجه هستند بدليل نداشتن مهارتهاي زندگي مسايل كوچك زندگيشان را با لجبازي و مشاجره هاي بي مورد به مسايل بزرگتر تبديل مي كنند.
وي اضافه كرد: در جوامع سنتي پذيرش طلاق قانوني براي زنان بسيار سنگين و سخت است و آنها مجبور به تحمل مشكلات شده كه نتيجه آن طلاق عاطفي است.
وي ادامه داد: در اين گونه خانوده ها كه دچار طلاق عاطفي مي شوند درگيري و مشاجره جانشين روابط دوستانه شده و علاوه بر اينكه زن و شوهر يكديگر را تحمل مي كنند بچه ها نيز آسايش خاطر ندارند.
آرمده گفت: در اين خانوده ها والدين از نظر جنسي، اقتصادي و اجتماعي با بحران جدي مواجه مي شوند.
وي اظهار كرد: در اين موارد خانوده ها بايد از مشاوره كمك گرفته چراكه بر اساس آمارهاي موجود بسياري از مشكلات اين زوجها ناچيز است كه به دليل نداشتن مهارتهاي زندگي تبديل به بحرانهاي روحي نظير طلاق عاطفي مي شوند.
 طلاق عاطفي گريبان گير همه خانوده ها
كارشناس مسئول دفتر امور آسيب ديدگان اجتماعي بهزيستي ايلام نيز در اين خصوص معتقد است: همه خانوده ها با هر سطح اقتصادي و فرهنگي در معرض طلاق عاطفي قرار دارند.
محمد محمودي افزود: طلاق عاطفي پديده اجتماعي چند وجهي بوده و مقدمه اي براي طلاق ثبتي و قانوني محسوب مي شود.
وي اظهار كرد: اين نوع طلاق در زندگي هاي مشترك همچون ساير پديده هاي اجتماعي به يكباره اتفاق نيافتاده و در مقطع كوتاه بوجود نمي آيد بلكه ابتدا با بروز مشكلات كوچك به تدريج ظاهر شده و با مرور زمان خود را نمايان مي كند.
وي گفت: در اين راستا فاصله بين زن و مرد بيشتر مي شود و سطح گفتگوي زوجها نيز كمتر شده كه در نهايت به طلاق عاطفي مبدل مي شود.
اين كارشناس ادامه داد: به دنبال ايجاد طلاق عاطفي مهارت و مديريت كنترل در زندگي ضعيف شده تا جاييكه زوجهان تحمل همديگر را نداشته و ممكن است از هم جدا شوند.
وي طلاق عاطفي را منشا طلاق قانوني دانست و گفت: در همه موارد طلاق، ابتدا طلاق عاطفي شكل گرفته و سپس طلاق ثبتي اتفاق مي افتد.
محمودي گفت: مهارت گفتگو از مهارتهاي اساسي در زندگي محسوب شده كه مردم بايد با اين مهارت بيش از پيش آشنا شوند.
وي اضافه كرد: متاسفانه طلاق عاطفي بيشتر در جوامع سنتي نمود دارد چرا كه مردم اين جوامع با بسياري از مهارتهاي زندگي بيگانه هستند.
 بچه ها قربانيان طلاق عاطفي
يك كارشناس ارشد جامعه شناسي در اين خصوص مي گويد: در طلاق قانوني پيوند زناشويي به صورت رسمي قطع مي شود ولي در طلاق عاطفي اين روابط به صورت پنهان اتفاق مي افتد.حيران پورنجف افزود: در اين نوع طلاق تعادل زندگي و ساختار خانواده به هم خورده و زوجها همچون غريبه و بدور از هم اما با هم زندگي مي كنند.
وي ادامه داد: اين نوع طلاق رشته پيوند زناشويي را از بين برده و اثرات منفي آن بر روي بچه ها و اطرافيان خواهد بود.
وي با بيان اينكه در اين نوع طلاق زوجها از بعد رواني دچار مشكل مي شوند گفت: اين زوجها به دليل اينكه از لحاظ عاطفي از هم جدا مي شوند و تنها به عنوان همنشين در خانه با هم هستند و همديگر را دوست ندارند در معرض مشكلات روحي و رواني قرار مي گيرند.
وي اظهار كرد: در اين گونه زندگي ها به دليل از بين رفتن عاطفه، خشونت در خانواده ها شكل گرفته و كودكان نيز خشن و پرخاشگر بار مي آيند.
وي گفت: فرزندان اين خانوده ها از نظر رواني دچار مشكل شده و اين رفتار خشونت آميزي را كه از والدين فرا گرفته اند در آينده در روابط زناشويي خود اعمال مي كنند.
اين استاد دانشگاه گفت: در جوامع امروزي كه فرآيند ازدواج به طور سريع رخ داده متاسفانه به دليل فرهنگ خاص خانوده ها اجازه نمي دهند دختر و پسر در ارتباط با يكديگر و فاصله زماني كوتاه همديگر را بيشتر بشناسند.
وي اضافه كرد: در اين نوع ارتباط ها زوجها پس از ورود به زندگي درگير مشكلات مالي وغيره شده و آنچه را كه هدفشان بوده بدست نمي آورند.
وي با ذكر اينكه طلاق عاطفي زنگ خطري براي بنيان خانواده تلقي مي شود گفت: زنان در اين زمينه بيشتر ضربه خورده و به دليل ترس از مسايل مالي، برچسب طلاق، نداشتن سرپناه و دوري از فرزندان تن به طلاق قانوني نمي دهند.
وي گفت: در جوامع مردسالار درخواست عشق و عاطفه از سوي زنان ضد ارزش بوده و اين مسئله موجب ايجاد خلا بين زوج شده در حاليكه محبت فاصله بين زن و مرد را كمتر مي كند.
وي طلاق عاطفي را بسيار خطرناكتر از طلاق رسمي دانست و گفت: زوجها براي دور شدن از اين نوع طلاق بايد به مراكز مشاوره مراجعه كرده و با كمك از كارشناس مهارت زندگي در اين زمينه را فرا بگيرند.

منبع : حق گستر